De geschiedenis van de Doopsgezinde Gemeente Breda e.o.

Uit oude verslagen van de rechtbank blijkt dat er rond 1570 al dopers in en rond Breda woonden. Waarschijnlijk kwamen zij in een huiskring bijeen. Rond Breda woonden vele ballingen uit andere delen van Europa omdat ze daar meer vrijheid genoten dan elders, maar dat wilde niet zeggen dat ze in vrijheid hun geloof konden belijden. Volgens de overheid waren hun belangrijkste dwalingen: “het verwerpen van den kinderdoop; hun ongeloof, dat Christus vleesch en bloed van Maria had ontvangen, en dat zij zich voor het kleine hoopken en uitverkorenen Gods hielden” overigens werd er niet alleen negatief over hen geoordeeld: “hunne kinderen hielden zij beter in tucht” en “hunne kinder bij zich ter school gehad, die gescikter en beter leerende waren dan eenig anderen”. Op dat moment was er echter nog geen sprake van een echte gemeente. Rond 1664 bestond die waarschijnlijk wel. Er bestaat en stuk uit 1664 met de titel: “Die van Brabandt, Breda en Oosterhout, t’samenghevoeght met die van Geertruydenberg”. Over deze gemeente is echter zo goed als niets bekend. In 1731 bestaat hij niet meer.

Aan het einde van de 19^e eeuw was er voor de ‘verstrooiden’,  dat wil zeggen doopsgezinden die niet aangesloten waren bij een gemeente, een commissie van de ADS die contact met hen onderhield. De emeritus predikant B. Cuperus uit Zutphen was de drijvende kracht achter deze commissie. Op 22 november van 1896 richtten doopsgezinden die woonden in Breda en omgeving onder zijn leiding een kring op, kozen een kerkenraad en stelden een reglement op. Hun eerste dienst hielden zij op 7 februari 1897 in de Waalse kerk in Breda geleid door ds. Cuperus. In de twee daarop volgende jaren kwam ds. B. Haga uit Nijmegen één keer per maand naar Breda om catechisatie te geven.

Op 15 juni 1899 werd de kring opgeheven en richtte men een doopsgezinde gemeente op. Tevens werd er een samenwerkingsverband aangegaan met de Doopsgezinde Gemeente Dordrecht. Op 3 december 1899 deed ds. A.J. Loghum Slaterus zijn intrede als eerste predikant van de Doopsgezinde Gemeente Breda e.o.. De diensten waren een enkele keer in de Waalse kerk, maar daarna tot 1963 in de Evangelisch-Luthers kerk.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog nam de belangstelling voor de gemeente toe. In 1944-1945 is het contact met Dordrecht 7 maanden lang niet mogelijk. Breda ligt in het bevrijde gebied terwijl Dordrecht nog op de bevrijding moet wachten In die tijd ontstaat een samenwerking met Eindhoven, die ook na de oorlog blijft bestaan.

In 1959 beroept de gemeente Breda samen met Dordrecht ds. Messie en die kreeg vanuit de ADS ook de ‘verstrooiing’ in West Brabant te verzorgen en hem werd daarvoor een auto ter beschikking gesteld.

In 1963 werd de Lutherse kerk van de ene dag op de andere gesloten wegens “gevaarlijke bouwvalligheid”. De gemeente vond daarop een tijdelijk onderkomen in de kapellen van de Militaire Academie. Daarop begon met plannen te maken voor een eigen gebouw. Aan de Cimburgalaan bleek een geschikt stuk bouwgrond beschikbaar en architect J. Schuch maakte een bouwplan. In de ledenvergadering van 17 juni 1965 werd toestemming gegeven voor de bouw. 8 mei 1966 leidde ds. Messie de feestelijke openingsdienst. Vanaf het begin maken ook andere kerkgenootschappen gebruik van het gebouw.

De geschiedenis van de Doopsgezinde Gemeente ‘s-Hertogenbosch e.o.

De Doopsgezinde Gemeente is in de regio Den Bosch enige jaren na de oorlog ontstaan uit een kring van Doopsgezinden en belangstellenden, meestal afkomstig uit het Noorden en het Westen van het land. Deze  waren o.m. werkzaam in ‘s-Hertogenbosch bij de rechterlijke macht, in de industrie, bij het onderwijs en bij de provincie.

In Do-Re-Lu-verband (Doopsgezinde,Remonstranten en Lutheranen) was er elke 14-dagen een dienst in de Lutherse Kerk in de Verwerstraat  geleid door een van de drie predikanten  of door een gastpredikant.

 Er was ook een zeer actieve zusterkring  Deze heeft  er  o.a. voor gezorgd dat er voor de predikant uit Nijmegen Ds Wieringa een fiets beschikbaar was om de leden in ‘s-Hertogenbosch en  omstreken te bezoeken. Later was er zelfs gemotoriseerd vervoer per Solex!

In november 1963 werd tijdens een ledenvergadering besloten van Kring over te gaan naar Gemeente. Dit besluit werd gevierd in een feestelijke kerkdienst ,waarin ook vertegenwoordigers uit de protestantse en katholieke kerk aanwezig waren en het woord voerden. 

Sinds april 1987 is er een DoRe samenwerkingsverband.

De DoRe diensten worden eens per maand gehouden in de Hervormde Kerk te Engelen.

Vanaf 1 september 2010 gaat de Doopsgezinde Gemeente ’s-Hertogenbosch weer terug naar Kring maar nu als onderdeel van de Doopsgezinde Gemeente Breda.

Door de jaren heen ontwikkelde de Doopsgezinde Gemeente Breda e.o. zich tot een open en eigentijdse gemeente, waar ruimte is voor mensen van alle leeftijden. Het is een open geloofsgemeenschap, waar mensen in vrijheid met elkaar in gesprek gaan over hun leven en geloof, waarbij zij zich laten inspireren door de Bijbel en vanuit een vrijzinnig christelijk perspectief over zingevingsvragen met elkaar in gesprek gaan.